Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα, η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων (γονική μέριμνα), οι οποίοι την ασκούν από κοινού. Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία ή δίκη, που αφορούν στο πρόσωπο ή στην περιουσία του.

   Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου των γονέων, η γονική μέριμνα εξακολουθεί να ασκείται και από τους δύο από κοινού, την επιμέλεια όμως ασκεί αποκλειστικά και μόνο ο ένας.

 Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η επιμέλεια του προσώπου του τέκνου περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευση , καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του.

 Αν και οι διαζευγμένοι γονείς ακόμη και μετά τη λύση του γάμου εξακολουθούν να ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα του τέκνου τους, σε καμία περίπτωση δε διασφαλίζεται η ισότιμη συμμετοχή και ανάμειξη και των δύο στην καθημερινότητα του, αφού όπως μπορεί εύκολα κανείς να αντιληφθεί, στην πράξη η διάταξη έχει περιορισμένη εφαρμογή (πόσα τέκνα διαθέτουν προσωπική περιουσία; πόσο συχνά εμπλέκεται ένας ανήλικος σε δίκη;).

 Με τη συγκεκριμένη διάταξη θεμελιώνεται το δύσκολο μεν αλλά σημαντικότατο και υπέροχο δικαίωμα, αλλά και υποχρέωση φροντίδας του τέκνου και από τους δύο γονείς (σε αντίθεση με το προϋπάρχον δίκαιο όπου γινόταν λόγος για πατρική εξουσία),προκειμένου για την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη και πληρέστερη προστασία του ανηλίκου. Κι ενώ θα έπρεπε η διάταξη αυτή να έχει ευρεία εφαρμογή, στην πραγματικότητα δεν διασφαλίζει με κανέναν τρόπο την ισότιμη συμμετοχή μητέρας και πατέρα στην ανατροφή του παιδιού τους.

   Ο διαζευγμένος εκείνος γονέας που από τον νόμο ασκεί μεν τη γονική μέριμνα από κοινού με τον άλλον αλλά έχει χάσει την επιμέλεια επί του προσώπου του τέκνου του, παρά το θεμελιώδες δικαίωμά του, παραμένει ένας επισκέπτης του Σαββατοκύριακου, ένας απλός παρατηρητής, ανίκανος να λάβει οποιαδήποτε απόφαση αφορά στη ζωή του παιδιού του και αδυνατώντας επομένως να συμβάλλει ενεργά στην ανατροφή και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.

   Αυτό συμβαίνει διότι σε περίπτωση διαζυγίου, η επιμέλεια αποκόπτεται από τη γονική μέριμνα και ανατίθεται, σε περίπτωση αντιδικίας, αποκλειστικά στον ένα μόνο από τους δύο γονείς. Ο γονέας εκείνος στον οποίο ανατίθεται αποκλειστικά η επιμέλεια του τέκνου, είναι Ο ΜΟΝΟΣ που μπορεί να αποφασίσει για την ανατροφή του, την επίβλεψη, τη μόρφωση, την εκπαίδευση αλλά και τον τόπο κατοικίας του ανηλίκου.

   Στην περίπτωση αυτή, μεγάλη σύγχυση επικρατεί με τις αποφάσεις που αφορούν στην υγεία και περίθαλψη του τέκνου. Αν και οι αποφάσεις για την υγεία ανήκουν στον στενό πυρήνα του δικαιώματος της γονικής μέριμνας και θα έπρεπε να υπάρχει υποχρεωτικά συναπόφαση των δύο γονέων για το ζήτημα αυτό, παρά ταύτα έχει επικρατήσει στην πράξη η άποψη εκείνων που στη θεωρία υποστηρίζουν ότι η υγεία εντάσσεται στην άσκηση της επιμέλειας. Η υιοθέτηση της άποψης αυτής έχει οδηγήσει τον τελευταίο καιρό στην έκδοση ολοένα και περισσότερων αποφάσεων ποινικών δικαστηρίων που καταδικάζουν τον γονέα στον οποίο δεν έχει ανατεθεί η επιμέλεια, επειδή προσκόμισε το τέκνο του χωρίς τη συγκατάθεση του γονέα που την ασκεί και εκτός ωραρίου επικοινωνίας, για νοσηλεία. Και είναι παντελώς αδιάφορο το αν η έλλειψη νοσηλείας οφείλεται σε αμέλεια του ασκούντος ή το αν η έλλειψή της θα μπορούσε να επιφέρει σοβαρές και χρόνιες βλάβες στην υγεία του τέκνου.

   Εξάλλου, τεράστιο ζήτημα τίθεται και στις περιπτώσεις εκείνες που ο ασκών την επιμέλεια μετοικεί με το τέκνο σε διαφορετική πόλη ή χώρα από τον έτερο γονέα με μόνη υποχρέωση την ενημέρωσή του τελευταίου, προκειμένου να μη συντελεστεί το αδίκημα της παραβίασης δικαστικής απόφασης επικοινωνίας. Ουδόλως αφορά το αν ο μη ασκών δύναται ή όχι, πρακτικά και οικονομικά, να επικοινωνεί με το τέκνο του στον νέο τόπο κατοικίας. Εν ολίγοις ουδόλως αφορά το αν αποκόπτεται το τέκνο από τον γονέα, ούτε αξιολογείται το πόσο καταλυτικό ρόλο δύναται να διαδραματίσει η βίαιη αυτή απομάκρυνση στην ψυχολογική, συναισθηματική, πνευματική πορεία και εξέλιξη του τέκνου. Αρκεί να μην υπάρχει σύγκρουση! Η απουσία δεν αφορά …

   Η επιμέλεια του τέκνου ανατίθεται αποκλειστικά στον ένα γονέα, διότι αυτό κρίνεται ότι είναι το πραγματικό και καλώς εννοούμενο συμφέρον του. Προκειμένου δηλαδή να αποφευχθούν πιθανές διαφωνίες και εντάσεις ανάμεσα στους διαζευγμένους γονείς, κρίνεται ορθότερο όλες τις αποφάσεις που αφορούν στη ζωή του τέκνου να τις λαμβάνει αποκλειστικά και μόνο ο ένας από τους δύο. Και εννοούμε ΟΛΕΣ. Επομένως ο γονιός που ασκεί την επιμέλεια απολαμβάνει το δικαίωμα της δημιουργίας απεριόριστων δεσμών με το τέκνο του, είναι ο μόνος υπεύθυνος για την ανατροφή του, ενώ ο άλλος αφήνεται έρμαιο των διαθέσεων του έχοντος την επιμέλεια και διαμορφώνει τη σχέση με το παιδί του στο λιγοστό χρόνο και χώρο που του επιτρέπει μια τυπική δικαστική απόφαση επιμέλειας – επικοινωνίας.

   Είναι άραγε αυτό το πραγματικό και καλώς εννοούμενο συμφέρον του τέκνου των διαζευγμένων γονέων;

   Μήπως έχει φτάσει η στιγμή να βρεθεί μια πιο δίκαιη για όλους λύση;

   Τροφή για σκέψη για εκείνους που προβληματίζονται…