Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία. Παρατηρείται σε όλους τους πολιτισμούς που έχουν γραπτή γλώσσα και δεν έχει σχέση με τη νοητική καθυστέρηση.
Είναι δυσκολία έμφυτη, ενδέχεται να είναι κληρονομική σε ποσοστό (70-80%) και αφορά περίπου το 5% του μαθητικού πληθυσμού, σε αναλογία 4 αγόρια/1 κορίτσι. Η δυσλεξία εκδηλώνεται τα πρώτα χρόνια φοίτησης στο δημοτικό σχολείο ως μια απροσδόκητη αποτυχία ή πολύ χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση και τη γραφή, που δε δικαιολογεί η ηλικία, οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες και το νοητικό επίπεδο του παιδιού. Ένα άτομο με δυσλεξία αντιμετωπίζει πάντα δυσκολίες στο γραπτό λόγο, στην ορθογραφία και στην εκμάθηση της ανάγνωσης. Επίσης αντιμετωπίζει δυσκολίες στα μαθηματικά, στη βραχύχρονη μνήμη και οργάνωση και στην κατανόηση γραπτών κειμένων. Ποια λάθη θα πρέπει να ανησυχήσουν το γονιό; Στους πρώτους μήνες της σχολικής εκπαίδευσης, τα παιδιά με δυσλεξία δυσκολεύονται σημαντικά, παρότι είναι παιδιά έξυπνα και μπαίνουν με τις καλύτερες προϋποθέσεις στο σχολείο. Ανησυχούμε όταν: ~ο συλλαβισμός παρατείνεται στην ανάγνωση ~στη γραφή λείπουν/αντιμετατίθενται ή αντιστρέφονται γράμματα/ συλλαβές/αριθμοί ~όταν μπερδεύει το αριστερό με το δεξί ~όταν έχει δυσκολία να ξεχωρίσει ήχους όπως β-δ ή θ-δ ~δε σέβεται τη στίξη, τον τόνο, τα κεφαλαία, τα διαστήματα ~τα γραπτά του είναι γεμάτα μουτζούρες και σβησίματα ~έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση *Ας σημειωθεί ότι στο δυσλεξικό παιδί η άρθρωση και η ομιλία δεν παρουσιάζουν προβλήματα. Παράδειγμα δυσλεξίας: Πονάι το και φάλι τησμαμας. αντί Πονάει το κεφάλι της μαμάς. Αβριο θα πάμε στηνΚαμαλατα. αντί Αύριο θα πάμε στην Καλαμάτα. Αυτά είναι μερικά από τα πιο συνηθισμένα «σημάδια». Αξιολόγηση και διάγνωση Η αξιολόγηση και η διάγνωση πρέπει να γίνονται μόνο από ειδικούς θεραπευτές. Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας της αξιολόγησης απαιτούνται συνήθως 2 συνεδρίες, οι οποίες κατανέμονται σε 2 ξεχωριστά ραντεβού. Αρχικά γίνεται η λήψη του ιστορικού του παιδιού όπου ο ειδικός θα καταγράψει τις πληροφορίες για το παιδί και την οικογένεια. Κατόπιν ακολουθεί η αξιολόγηση δεξιοτήτων, όπως η ανάγνωση, η γραφή, η ορθογραφία, η κατανόηση κειμένων, η γραπτή αφήγηση γεγονότων κ.α. Έπειτα τα αποτελέσματα ανακοινώνονται στους γονείς και γίνεται η επίδοση της γνωμάτευσης. Τέλος ο ειδικός θα καθοδηγήσει τους γονείς σχετικά με το πρόγραμμα αποκατάστασης το οποίο θα πρέπει να ακολουθήσει το παιδί. Η δυσλεξία, εάν εντοπιστεί έγκαιρα(στις 2 πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου)μπορεί να αποκατασταθεί αποτελεσματικά. Το χρονικό διάστημα αποκατάστασης ποικίλλει (όσο μεγαλύτερο το παιδί, τόσο πιο δύσκολη και χρονοβόρα η αποκατάσταση). Πάντως σε κάθε ηλικία, μετά το πρώτο δίμηνο αποκατάστασης, παιδί, γονείς και εκπαιδευτικοί διαπιστώνουν τα πρώτα σημάδια βελτίωσης. Πως αισθάνεται το παιδί με δυσλεξία; Το δυσλεξικό παιδί, είναι ένας σιωπηλός αγωνιστής, που παλεύει πρώτα απ΄ όλα για την αξιοπρέπεια και για τις κρυφές του φιλοδοξίες, χωρίς να τολμά να τις φανερώσει για να μην τον κοροϊδέψουν. Συχνά μου λένε οι γονείς: Ένα παιδί με δυσλεξία χρειάζεται δουλειά, είναι δύσκολο, γιατί να μου τύχει εμένα αυτό; Αυτό ακριβώς λένε όμως και αυτά τα παιδιά: «γιατί να μου τύχει εμένα αυτό;» Ας επικεντρωθούμε στις ικανότητες και όχι στις αδυναμίες…..Ας αποδεχτούμε το παιδί μας με τις ιδιαιτερότητές του και ας αγωνιστούμε για το καλύτερο…… Προφορική εξέταση Με βάση το Π.Δ.60/2006(άρθρο 27)τα παιδιά με δυσλεξία εξετάζονται μόνο προφορικά κατόπιν αιτήσεώς τους και εφόσον έχουν προσκομίσει το σχετικό πιστοποιητικό της δυσλεξίας από αναγνωρισμένες υπηρεσίες. Το δυσλεξικό παιδί είναι διαφορετικό… Διαφορετικό είναι και το παιδί που είναι πρώτο σε όλα…. Όλοι διαφορετικοί…όλοι ίσοι λοιπόν….
*Άννα Μαλισιόβα Ειδική Παιδαγωγός/Καθηγήτρια Φιλόλογος Ειδικευμένη στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών
ΣΗΜΕΙΩΣΗ .
Το άρθρο αυτό για την δυσλεξία γράφτηκε απο τη συγγραφέα για το site gonis.gr και δημοσιεύτηκε στον αντίστοιχο ιστοχώρο στις 21-11-2011.
